„გაფართოვებული საშოს სინდრომი“

ვაგინალური რელაქსაციის სინდრომი,  არის საშოს კედლების ტურგორის პათოლოგიური დაქვეითება (ტურგორი არის ე.წ ტონუსი, ჯანსაღი ქსოვილების ელასტიურობა).

ახასიათებს კუნთების და ვულვის გარშემო რგოლის ტონუსის დაქვეითება, გენიტალური ნაპრალის მოშვება, ვაგინის გაფართოება, ვაგინალური სფინქტერის არასრულფასოვანი ფუნქციონირება. ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, გამოიყენება აგრეთვე „ვაგინალური ატონიის“, „გაფართოებული ვაგინალური სინდრომის“ სინონიმური განმარტებები და ა.შ. ეს მდგომარეობა განიხილება როგორც დეგენერაციული-დისტროფიული პროცესის საწყის სტადია მენჯის კუნთოვან-ლიგამენტურ სტრუქტურებში, რაც იწვევს ქალის რეპროდუქციული სისტემის ორგანოებისა და ქსოვილების პროლაფსს (ლათინურად “ჩამოვარდნა, დაქვეითება”, “გამობურცვა”).

ვაგინალური რელაქსაციის სინდრომი უმეტესად გავრცელებულია ნამშობიარებ ქალებში, დამოკიდებულია მშობიარობის რაოდენობაზე, ასაკზე (40 წლის ნიშნულზე ვაგინალური ატონიის ალბათობა მკვეთრად იზრდება). ასევე ეროვნების, პროფესიის და სხვა ფაქტორების გათვალისწინებით… სხვადასხვა წყაროების და გამოკვლევების მიხედვით, საშოს კედლების სხვადასხვა ხარისხით გამოხატული ჰიპოტენზია ან ატონია გამოვლინდა ზრდასრული ქალების ზოგად პოპულაციაში სიხშირით 70-80%, ხოლო სიბერეში – ყველა გამოკითხულში. ამავდროულად, თანამედროვე გინეკოლოგია და სექსოლოგია არ განიხილავს ამ სინდრომს, როგორც ნორმალურ ასაკობრივ ტენდენციას, რომელიც არ საჭიროებს ჩარევას, რადგან ვაგინალური რელაქსაცია უარყოფითად მოქმედებს სექსუალური ცხოვრების ხარისხზე, ზრდის უროგენიტალური ინფექციების რისკს და ხშირად იწვევს სერიოზულ ფსიქოლოგიურ დარღვევებს. შესაბამისად, ვინც ამ პრობლემით მიმართავს ექიმს, ენიშნება გამოკვლევა და შედეგების მიხედვით – მკურნალობა. აღსანიშნავია, რომ მოსახლეობის სამედიცინო წიგნიერების ზრდასთან და მეთოდოლოგიის შემუშავებასთან ერთად, ყოველწლიურად თანდათან იზრდება ამ პრობლემასთან გამკლავების სურვილი და ეს ბევრად უფრო აქტუალური, მწვავე და მნიშვნელოვანი გახდა, ვიდრე თუნდაც 30-50 წლის წინ იყო.

გამომწვევი ᲛᲘᲖᲔᲖᲔᲑᲘ

მსგავსი პრობლემა ჩნდება, ფაქტობრივად, იმავე ეტიოპათოგენეტური მექანიზმით, რომელიც იწვევს ნებისმიერ სხვა კუნთოვან-ლიგამენტური სტრუქტურის პათოლოგიურ მდგომარეობას (გაჭიმვა, სისხლდენა და ა.შ.): კუნთების ბოჭკოების მაკრო და მიკროტრავმატიზაცია, ძირითადი ცილოვანი კომპონენტების დისბალანსი, კოლაგენისა და ელასტინის დაქვეითება, ქსოვილის მორფოლოგიური „გადაგვარება“ და ფუნქციური კონსისტენციის თანდათანობითი დაკარგვა, რაც ერთად განისაზღვრება, როგორც დეგენერაციულ-დისტროფიული პროცესი.

მაგრამ უდავო ლიდერი გამომწვევ ფაქტორებს შორის არის რთული მშობიარობა კუნთების და შემაერთებელი ქსოვილის ბოჭკოების მრავალჯერადი რღვევა და დაზიანება.

ვაგინალური რელაქსაციის სინდრომის განვითარების რისკი მკვეთრად იზრდება ისეთი ფაქტორებით, როგორიცაა:

• ჭარბი წონა;
• პროფესიული საფრთხეები (გაზრდილი ფიზიკური აქტივობა, განსაკუთრებით წონის აწევა);
• ქრონიკული სომატური დაავადებები, რომლის დროსაც მუცლის ღრუში წნევა იზრდება;
• ნეიროენდოკრინული დარღვევები და დისბალანსი, რაც ამა თუ იმ გზით იწვევს ქალის სასქესო ჰორმონების დეფიციტს;
• ჰემოდინამიკისა და მიკროცირკულაციის დარღვევა მენჯის ორგანოებში;
• ჰიპოვიტამინოზი, არაჯანსაღი კვება;
• მემკვიდრეობითი მიდრეკილება;
• აუტოიმუნური კოლაგენოზები (შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებები);
• ცუდი ჩვევები (განსაკუთრებით მოწევა, როგორც სისხლძარღვთა დაზიანების ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორი).
• ადინამია, ფიზიკური აქტივობების არარსებობა.
• ლაბიოპლასტიკა

სიმპტომები და დიაგნოსტიკა

ცხადია, ზემოთ აღწერილი პათოლოგიური ცვლილებების სიმძიმე შეიძლება ძალიან განსხვავებული იყოს. არსებობს სინდრომის სამი ხარისხი; რაც დამოკიდებულია ვაგინალური სფინქტერის ფუნქციონალური სიცოცხლისუნარიანობაზე.

ყველაზე ტიპიური სიმპტომები და ჩივილებია პენისის ზედმეტად თავისუფლად პოზიციას საშოში, რის შედეგადაც მცირდება კოიტალური შეგრძნებების ინტენსივობა ორივე პარტნიორში (ვაგინალური სექსის დროს ორგაზმის მიღწევის აბსოლუტურ შეუძლებლობამდე). თითქმის ყოველთვის შეინიშნება ჰაერის შეღწევის ტენდენცია საშოს მილის ინტიმურ სივრცეში (რომელიც უკან გამოდევნისას იწვევს სპონტანურ უსიამოვნო ხმებს, რომლებიც მოგვაგონებს ანალური სფინქტერიდან გამომავალი ნაწლავის გაზების ხმას (აკუსტიკური თვალსაზრისით, ხმის წარმოქმნის მექანიზმი აბსოლუტურად იდენტურია). პაციენტების მესამედიდან ნახევარამდე სქესობრივი აქტის დროს აქვთ ტკივილი ან სხვა დისკომფორტი. დაგვიანებული მკურნალობის შემთხვევაში – ინფექციები, ისევე როგორც სფინქტერის დარღვევები (ზოგჯერ მძიმე და სტაბილურად პროგრესირებადი) სწორი ნაწლავიდან და შარდგამომყოფი სისტემიდან. ასეთ დროს შეიძლება ყველაზე ჰარმონიულ, ფიზიკურად და ფსიქიკურად ჯანმრთელ წყვილებშიც კი  განვითარდეს ოჯახურ-სექსუალური დისჰარმონია, დეპრესიულ-ნევროზული დარღვევები და დისპარეუნიის სინდრომი (სიამოვნების ნაკლებობა და სექსუალური ცხოვრებით კმაყოფილება). ზოგიერთ შემთხვევაში, პარტნიორები მთლიანად უარს ამბობენ სექსუალურ კონტაქტებზე ან უჩნდებათ ურთიერთ პრეტენზიები და ბრალდებები, ღალატის სურვილი და ა.შ. ცხადია, ასეთი სინდრომის და პრობლემის დროს რთული ხდება ფიზიკური, სექსუალური კავშირის შენარჩუნება.

დიაგნოსტიკა მოიცავს ჩივილების ანალიზს და დეტალურ ანამნეზურ ინფორმაციას (ორსულობა, მშობიარობა, აბორტი, მემკვიდრეობა, კვების მახასიათებლები, სექსუალური აქტივობის სიხშირე და ბუნება, ტრავმა, ქირურგია, რეპროდუქციული სისტემის დაავადებები და ა.შ.). ტარდება სტანდარტული გინეკოლოგიური გამოკვლევა და პალპაცია. ზოგადად, ვაგინალური რელაქსაციის სინდრომი, როგორც წესი, არ იწვევს დიაგნოსტიკურ სირთულეებს – კლინიკური გამოვლინებები საკმაოდ თვალსაჩინოა და ადვილად დგინდება სპეციალისტის მიერ – თუმცა, ინსტრუმენტული კვლევები ინიშნება მენჯის ორგანოების ეტიოპათოგენეზისა და სიმძიმის, ანატომიური მდგომარეობის გასარკვევად. ყველაზე ინფორმაციული მეთოდებია ტრანსვაგინალური ექოსკოპია და საშოს კუნთების ტონუსის გაზომვის მაღალტექნოლოგიური პროცედურები (ვაგინალური პერინეომეტრია, ვაგინოტენსომეტრია); ზოგიერთ შემთხვევაში ინიშნება ქსოვილის ნიმუშის ჰისტოლოგიური გამოკვლევა. ასევე დიდი მნიშვნელობა აქვს ბიოქიმიური, იმუნური, ჰორმონალური მდგომარეობის ლაბორატორიულ გამოკვლევებს.

მკურნალობა

თერაპიული სტრატეგია(საშოს დავიწროვება) ყოველთვის ინდივიდუალური და ყოველთვის კომპლექსურია. მკურნალობა შეირჩევა კონკრეტული შემთხვევის ყველა თავისებურების, პათოლოგიური პროცესის სიმძიმისა და სტადიის გათვალისწინებით. ზოგ შემთხვევაში ყველაზე ეფექტურია ფიზიოთერაპიული მეთოდები (ელექტროსტიმულაცია, სპეციალური სავარჯიშო სისტემები), ზოგ შემთხვევაში გამოიყენება მაღალტექნოლოგიური მინიმალური ინვაზიური ლიფტინგ პროცედურები,ლაზერული ტექნოლოგიით მკურნალობა, პლასტიკური ქირურგიის მეთოდები, ჰორმონალური თერაპია. თითქმის ყოველთვის საჭიროა პრობლემის ფსიქოემოციური და ფსიქოსექსუალური ასპექტების გამოსწორება.

ესთეტიკურ კლინიკა „ნეო-ნეო“ -ში არის ესთეტიკური გინეკოლოგიის კაბინეტი, სადაც პაციენტებს უტარდებთ ყველა საჭირო გამოკვლევები და სამკურნალო პროცედურები ამ პრობლემის გადასაჭრელად.

სტატიის ავტორია, ესთეტიკური კლინიკა „ნეო-ნეო“-ს  ექიმი მეან-გინეკოლოგი ეკა დარასელია.